Energiehubs spelen een cruciale rol in ons toekomstige energiesysteem. Een nieuw onderzoek van RoyalHaskoningDHV, in opdracht van Topsector Energie en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), onderstreept de belangrijke bijdrage van Energiehubs aan het verminderen van netcongestie en het realiseren van een robuust, duurzaam en gedecentraliseerd energiesysteem in 2030 en daarna.
Energiehubs kunnen bijvoorbeeld tegen 2030 ongeveer 3,2 GW aan netcongestie verminderen. Het rapport identificeert maar liefst 1.200 veelbelovende locaties in Nederland. Deze hubs optimaliseren lokaal de balans tussen vraag en aanbod, wat essentieel is voor een duurzaam energiesysteem in 2050.
Orde in de chaos: vier categorieën Energiehubs
Het rapport onderscheidt vier hoofdcategorieën van Energiehubs:
- Gebouwde omgeving
- Mobiliteit
- Bedrijventerreinen
- Cluster 6 bedrijven (grootverbruikers van energie)
Voor elke categorie zijn belangrijke technische, financiële, organisatorische, bestuurlijke en juridische aspecten in kaart gebracht. Deze inzichten ondersteunen de ontwikkeling en het beheer van Energiehubs. Centraal hierin staan bouwstenen zoals opslag, conversie, lokale hernieuwbare bronnen en vraag- en aanbodbeheer.
Energiewegen, hubs en een ‘doelnet’ voor onze elektriciteitsbehoefte in 2045
Met het Doelnet introduceert TenneT een nieuwe aanpak om de uitdagingen van de energietransitie het hoofd te bieden.
Vermindering van piekbelasting met 3,2 GW
Een van de meest dringende uitdagingen waar Energiehubs een oplossing voor bieden, is het verminderen van netcongestie. Tegen 2030 kunnen Energiehubs naar schatting 3,2 GW bijdragen aan het verlichten van de piekbelasting op het elektriciteitsnet. Hoewel dit niet direct betekent dat netcongestie volledig vermeden wordt, biedt het rapport waardevolle analyses voor verdere samenwerking met netbeheerders om gerichte investeringen te doen en de efficiëntie te verhogen.
1.200 veelbelovende Energiehubs
In heel Nederland zijn bijna 1.200 potentieel succesvolle locaties voor Energiehubs geïdentificeerd. Deze hubs kunnen lokaal de balans tussen vraag en aanbod optimaliseren, wat essentieel is voor een duurzaam energiesysteem in 2050. Het uitgangspunt is “lokaal wat kan, centraal wat moet.” Dit maximaliseert de lokale flexibiliteit in energiebeheer.
Gebiedsgerichte aanpak
Energiehubs zijn bijzonder effectief in de bedieningsgebieden van hoogspannings/middenspanningsstations (HS/MS), vooral bij een 150 kV-station. Een gebiedsgerichte aanpak, waarbij meerdere hubs worden gecombineerd, kan de grootste bijdrage leveren aan energie-evenwicht en milieubeleid. Dit minimaliseert de ruimte die nodig is voor energie-infrastructuur en bevordert het gebruik van alternatieve energiedragers zoals groen gas, warmte en waterstof.
Van transactionele naar ondernemende samenwerking
Het succes van Energiehubs hangt sterk af van de ambities van de betrokken partijen. Of het nu gaat om het verminderen van netcongestie of bredere doelen zoals klimaatneutraliteit en circulariteit, intensieve samenwerking en gebiedsgerichte sturing zijn cruciaal. De overheid kan dit ondersteunen door een langetermijnvisie te bieden en marktsturing te verschuiven naar gebiedssturing. Dit, volgens de onderzoekers, bevordert verdere integratie en innovatie.
Alles bij elkaar genomen bieden Energiehubs een veelbelovende route naar een duurzaam en veerkrachtig Nederlands energiesysteem, met aanzienlijke voordelen voor zowel de energie-infrastructuur als de bredere samenleving.
