Kleine aanpassing, maar groot verschil: Canadese zingt alternatieve tekst volkslied

Kleine aanpassing, maar groot verschil: Canadese zingt alternatieve tekst volkslied

De Canadese r&b-zangeres Jully Black loopt al een tijdje mee, maar toen ze zondag bij de NBA All-Star Game in de VS het Canadese volkslied mocht zingen, was ze zenuwachtiger dan ooit. Niet vanwege het miljoenenpubliek dat live meekeek, maar vanwege haar aanpassing van de Engelstalige versie van O Canada!. Die aanpassing zat meteen al aan het begin, in de tweede zin.

Black veranderde Our home and native land (Ons thuis en geboorteland) in Our home on native land. Dat betekent zoiets als: “Ons thuis op land van oorspronkelijke bewoners”.

Dat was natuurlijk geen toeval. In een podcast van een Sudanees-Canadese schrijver zei ze dat ze het volkslied al jaren niet meer zong, juist vanwege die tweede zin. Aanleiding daarvoor waren de onthullingen over de misdrijven die de Canadese staat heeft begaan tegen de oorspronkelijke bewoners van Canada.

Oorspronkelijke bewoners als de First Nations en de Inuit worden al sinds de komst van de Europeanen gediscrimineerd en van rechten beroofd. Zo werd de afgelopen jaren duidelijk dat hun kinderen in de 19e en 20e eeuw op grote schaal bij de ouders werden weggehaald. Ze werden onder vaak erbarmelijke omstandigheden in kostscholen gestopt, waar hen hun eigen taal en cultuur werd afgenomen.

Mede daardoor wilde Black het volkslied niet meer zingen. Maar toen kwam de uitnodiging om O Canada! bij het basketbalgala in het Amerikaanse Salt Lake City te laten horen. Na overleg met inheemse vrienden besloot ze de uitnodiging aan te nemen, maar dus wel met die ene aanpassing. “Our home and native land is een leugen”, zegt ze tegen de BBC. “Our home on native land is de waarheid.”

Gemengde reacties

Hoogleraar inheemse studies Nuugaan Sinclair van de Universiteit van Manitoba vindt het een goede zaak dat Black op deze manier de aandacht vestigt op het lot van de oorspronkelijke Canadezen.

“Het volkslied is ons opgedrongen, net als de vlag, de wetten en politiek beleid. Hoe meer we dat betwisten, hoe beter”, zegt hij tegen de BBC. Maar Sinclair vindt het belangrijker dat de levensstandaard van de inheemse bevolking verbetert.

Er is ook kritiek. Native land kan ook geboortegrond betekenen. “Canada is de geboortegrond van iedereen die in Canada is geboren, ongeacht wanneer dat was”, twittert columnist Lorrie Goldstein van de Toronto Sun. “‘Ons thuis op inheems land’ zou beter zijn geweest. Maar dat klinkt niet.”